Language
Português (BR)
Čeština
Deutsch
English
Español
Français
Nederlands
Polski
Português (EU)
中文
Languages
English
Español
Deutsch
中文
Polski

Information acc. 13, 14, 21 GDPR

Aerial view of dense, lush green rainforest with a winding river reflecting the sky, surrounded by thick vegetation and tall trees.

DEKLARACJA Z BELÉM W SPRAWIE DIET BOGATYCH W ROŚLINY

Deklaracja ta, złożona przez liderów samorządów miejskich i regionalnych, organizacji pozarządowych i innych interesariuszy, wzywa rządy krajowe do promowania zdrowej i zrównoważonej diety poprzez opracowanie i wdrożenie planów działania na rzecz żywności pochodzenia roślinnego.

A person in a white dress selects carrots from a display of fresh vegetables, including garlic and greens, at a market. They are holding a reusable mesh bag.

Uznając różnorodną rolę1 2, jaką dieta bogata w rośliny odgrywa w łagodzeniu kryzysu klimatycznego, Deklaracja z Belém wzywa rządy krajowe do opracowania i wdrożenia kompleksowych i ambitnych planów działania na rzecz promowania żywności bogatej w rośliny w całym społeczeństwie. 

Plany działania powinny wprowadzać konkretne środki zachęcające do produkcji i konsumpcji żywności pochodzenia roślinnego3 poprzez inicjatywy wspierane przez rządy krajowe oraz angażujące miasta i samorządy regionalne.

Jako sygnatariusze tego listu zobowiązujemy się do wzmocnienia wspólnych i integracyjnych wysiłków na rzecz przyspieszenia przejścia na dietę bogatszą w rośliny poprzez opracowanie krajowych planów działania na rzecz żywności pochodzenia roślinnego przez wszystkie państwa członkowskie ONZ.

01

Mitygacja zmian klimatu

Dense, green rainforest with mist rising among tall trees, set against a backdrop of hills and a cloudy sky. The image has a rounded border on the top right side.

Biorąc pod uwagę, że prawie wszystkie kraje określają systemy rolno-spożywcze jako priorytet w zakresie przystosowania się do zmian klimatu (94%) i łagodzenia ich skutków (91%) w swoich krajowo ustalanych wkładach w redukcje emisji (NDC), a także biorąc pod uwagę ogromny potencjał systemów rolno-spożywczych jako rozwiązań klimatycznych, zwłaszcza gdy kraje przedłożą swoją trzecią rundę NDC w 2025 r4,

Uznając, że ponad 150 krajów podpisało Deklarację ZEA z COP28 w sprawie zrównoważonego rolnictwa, odpornych systemów żywnościowych i działań w dziedzinie klimatu, aby przejść od praktyk emitujących większe ilości gazów cieplarnianych do bardziej zrównoważonych podejść do produkcji i konsumpcji5,

Aerial view of green agricultural fields divided into long, narrow strips with a few hay bales scattered in one section. The fields display varying shades of green and brown.

Uznając, że raport Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) z 2022 r. w sprawie łagodzenia zmian klimatu podkreśla zmiany w kierunku diety bogatej w rośliny jako ważne mechanizmy mitygacyjne6,

Odnotowując również, że IPCC stwierdza, że dieta bogata w rośliny może prowadzić do znacznego zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych (GHG) w porównaniu z obecnymi wzorcami żywieniowymi w większości krajów uprzemysłowionych7 8,

02

Korzyści dla zdrowia publicznego

Uznając, że diety bogate w rośliny są powszechnie kojarzone z niższym ryzykiem przedwczesnej umieralności i zapewniają ochronę przed chorobami niezakaźnymi9,

Zwracając uwagę, że w raporcie IPCC 2022 dotyczącym łagodzenia zmian klimatu stwierdzono, że „zbilansowane diety” to takie, które zawierają gruboziarniste zboża, rośliny strączkowe, owoce i warzywa oraz orzechy i nasiona10,

Odnotowując, że Program Środowiskowy ONZ11 stwierdza, że roślinne źródła białka, takie jak fasola, groch i soczewica, mogą zaspokoić potrzeby żywieniowe większości zdrowych osób dorosłych i zmniejszyć indywidualny ślad węglowy,

A bowl containing a chickpea and tomato stew topped with a dollop of creamy sauce, served with fresh green leafy vegetables and broccoli on the side.

03

Ochrona bioróżnorodności

Uznając, że niezależny raport poparty przez Program Środowiskowy ONZ określa przejście na dietę bogatszą w rośliny jako jedną z trzech kluczowych dźwigni zmniejszających presję na użytkowanie gruntów, ograniczających utratę różnorodności biologicznej i tworzących bardziej zrównoważony system żywnościowy12,

Uznając, że przejście na żywność pochodzenia roślinnego w krajach o wysokim dochodzie daje „podwójną dywidendę” w postaci 61% redukcji emisji gazów cieplarnianych z rolnictwa w tych krajach i sekwestracji dwutlenku węgla odpowiadającej 14-letnim globalnym emisjom rolniczym z ponownie znaturalizowanych uwolnionych gruntów13 14,

A capuchin monkey sits on a tree branch in a lush green forest, looking curiously at the camera. Blurred leaves and branches frame the foreground.

04

Bezpieczeństwo żywnościowe i odporność

A person wearing a watch and bracelet slices a round loaf of bread in a woven basket. Green leaves and a straw hat are visible in the foreground.

Uznając, że wiele krajów Globalnego Południa ma bogate w rośliny tradycje żywieniowe, które należy zachować w celu utrzymania bezpieczeństwa żywnościowego, dziedzictwa kulturowego i rdzennej wiedzy15,

Zwracając uwagę, że lokalna produkcja żywności w małych rozwijających się państwach wyspiarskich, w których tradycyjna dieta od dawna kładzie nacisk na bogatą w błonnik żywność pochodzenia roślinnego, może pomóc w odzyskaniu i przywróceniu zdrowych i odpornych na zmiany klimatu systemów żywnościowych w tych krajach16, 

Uznając, że uprawa większej ilości żywności do bezpośredniego spożycia przez ludzi, a nie jako paszy dla zwierząt, może zwiększyć dostępność żywności do bezpośredniego spożycia przez ludzi17 18 19 20,

05

Korzyści ekonomiczne

Two men harvest grapes in a vineyard; one holds a bin filled with grapes while the other smiles. Vine rows and more workers are visible in the background on a cloudy day.

Zauważając, że przyjęcie żywności pochodzenia roślinnego uprawianej przy użyciu zrównoważonych metod uprawy może wygenerować nowe możliwości zatrudnienia na całym świecie, w szczególności dla drobnych rolników i małych gospodarstw rodzinnych21 22:

My, niżej podpisani, w związku ze zbliżającą się Konferencją Stron UNFCCC w Brazylii, wzywamy państwa członkowskie ONZ do:

  1. Ustanowienie krajowych planów działania na rzecz żywności pochodzenia roślinnego w celu promowania zdrowej, zrównoważonej diety – od pola do stołu – w celu zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego i odporności, poprawy zdrowia publicznego, łagodzenia zmian klimatu, ochrony i przywracania różnorodności biologicznej, zapewnienia korzyści ekonomicznych i spójności polityki.
  2. Zobowiązanie się do opublikowania krajowych planów działania na rzecz żywności pochodzenia roślinnego w terminie umożliwiającym ich przedłożenie do dyskusji na COP32 w 2027 r.
  3. Zobowiązanie się do wsparcia finansowego wdrażania krajowych planów działania na rzecz żywności pochodzenia roślinnego z budżetów na promocję produktów rolno-spożywczych.
A simple green illustration of a leafy plant branch with five leaves, outlined in white.

Lista signatariuszy

A stylized globe with a sprouting plant in the foreground. Above the globe, text reads “REAL FOOD SYSTEMS.” Below, it says “for Individual & Planetary Health.”.
Black sunburst symbol above bold, uppercase text SINERGIA ANIMAL on a bright yellow background.
Logo for the True Animal Protein Price Coalition featuring the acronym TAPPC in colored block letters above the full name of the organization in black text.
A minimalist line drawing of a person embracing a sheep, both partially wrapped in a blue ribbon, with the text ANIMAL PEOPLE in bold blue letters below the image.
Green square logo with rounded corners featuring the white text REV .institute in bold and regular fonts.
White skull with a map of South America on its forehead above a crossed trident and shepherds crook, with SEA SHEPHERD BRASIL written below, all on a black background.
Logo of AMAF-BENIN featuring a stylized figure with raised arms forming a tree with three green leaves, above the text “AMAF-BENIN” and “Amis de l’Afrique Francophone” in French.
Logo for The Alliance for Sustainable Schools featuring a rounded, four-part window shape with tan, brown, orange, and green segments to the left of the organizations name in gray text on a transparent background.
Logo for the Centre for Human Animal Studies featuring a black animal-like silhouette with a long tongue or tail, and the words Centre for Human Animal Studies in black and blue text.
A cartoon child with a backpack stands in front of a green outline of the Democratic Republic of Congo. A bee with honeycomb is beside the child. The text below reads IPPE / Asbl.
Logo for the Alliance of Nurses for Healthy Environments, featuring a globe above two curved lines forming a person shape, with the organization’s name written below in blue text.
The logo features an apple outline with a leaf, containing a map of the Americas inside. The text reads plants-4-hunger and a well-fed world in stylized fonts.
A simple eye icon with an outlined shape, featuring an oval eye, a circular iris, and two curved lines above and below, all in teal on a transparent background.
Logo with a red triangle containing the word ANIMAL at the top right and ALLIANCE at the bottom right. The left side of the triangle is empty, and the text forms the phrase ANIMAL ALLIANCE.
Animals Asia logo with a stylized bear silhouette on the left and the words Animals Asia in bold, black text to the right, followed by the tagline Kindness in action below.
The Aquatic Life Institute logo features a blue circular design with silhouettes of fish and coral, symbolizing marine life, above the words Aquatic Life Institute in elegant, uppercase letters.
Logo of ATRAHDOM, featuring a large purple umbrella, black silhouettes of dancing figures, and text reading Asociación de Trabajadoras del Hogar, a Domicilio y de Maquila, Guatemala C.A. around the image.
A green vegan symbol featuring a circle with a leaf inside and a V shape below, representing plant-based or vegan products.
Logo for Better Food Foundation. Abstract letters “BFF” in teal, orange, and brown above the words “Better Food FOUNDATION” in dark green, with “FOUNDATION” in a thinner font.
A blue logo with stylized waves and a sun, next to Korean text 기후변화청년모임 and English text BigWave.
Brighter Green logo featuring a hexagon made of a leaf, an animal head, and an arm forming a cycle, with the text Brighter Green. Equity. Sustainability. Rights. below in green shades.
The Tzu Chi logo features a stylized green lotus with a white sailing ship and Chinese characters at its center, symbolizing compassion and humanitarian effort. The text TZU CHI appears below the emblem.
A green frog illustration in front of a mustard yellow circle with white text reading Center for Biological Diversity.
Colorful mosaic squares forming a stylized W above the text City of West Hollywood, California 1984 in blue on a white background.
Green logo with a circular icon resembling leaves and the text Community Action for Food Security in bold green letters.
Logo for the Community and Family Aid Foundation Ghana featuring a black eagle above three stars (red, yellow, green) and a slogan: For people, development, and generations. Website link is below the slogan.
Two green hands surround two green leaves, with the text CREATS and Centre for Rural Empowerment and Agricultural Transformation for Sustainability in green on a white background.
Large black letter D with the word DISCOVERMUN in uppercase letters centered across it; the I in DISCOVERMUN is missing its vertical bar, making it appear as DSCOVERMUN.
The word EAT in bold orange letters, with three orange dots above and to the right, arranged in a circular pattern, replacing the letter “O” in the word “EAT.”.
An oval logo for Environmental Conservation Initiatives Tanzania (ECOTA) featuring trees, mountains, and birds, with the phrase Greenish for Future Generations and greenery at the bottom.
A logo showing a globe with the text EMONYO YEFWE INTERNATIONAL curved around the top in blue capital letters.
The word FOODRISE is written in large, bold, black, all-caps letters on a white background.
Logo showing two orange carrots with green tops forming a V shape next to the words “Happy VEG,” with Happy in black and VEG in green bold letters. The background is transparent.
Logo with lowercase teal letters gfi and black text Brazil underneath, representing GFI Brazil.
The text GRØNN FRAMTID in bold black letters with two green leaves sprouting from the top right of the word, symbolizing growth and sustainability.
Blue silhouettes of a bird, cat, dog, and rabbit form a circular shape to the left of the bold text “Humane World for Animals” on a white background.
A purple owl face icon next to the text International Centre for Animal Rights and Ethics in bold, dark purple font.
Logo for the International Vegetarian Union featuring a green circle with IVU inside and a leaf motif, alongside the text “International Vegetarian Union” in black.
The words madre brava are written in bold, black, lowercase letters with a thick, serif font on a white background.
A simple logo features a turquoise outline of a lamb inside a circle, placed to the left of bold black text reading Lambdatest. The background is white.
Silhouette of a head in profile with lines representing speech. The letters N.V are written in red and yellow above the phrase FEMME D’ABORD in blue.
A green logo with abstract leaves forming a circular shape on the left, and the words “Nutrient Density Alliance” in bold green text on the right.
Logo of the Omar Niode Foundation with a green abstract tree design and the text: OMAR NIODE FOUNDATION Agriculture, Food & Culinary Arts in brown and green fonts.
Logo of PAN International, Physicians Association for Nutrition, featuring a fork intertwined with a DNA double helix beside the organizations name in blue and green text.
A green logo with leaf shapes forming a heart above the text PLANT-BASED Health Professionals UK in bold green letters.
Green logo with white text reading Plant Based Treaty. The P is styled with a leaf, and the D in Based is shaped like a hand holding a leaf.
Blue text logo on a white background that reads SFOC with a small circle above the O, and below it, Solutions for Our Climate.
Logo of the Somali Environmental Development Organization (SEDO); features a globe with a tree growing from it, surrounded by a green and red circular border with the organizations name written around the edge.
A pink logo with two stylized human figures reaching up toward a yellow sun, surrounded by circles. Below them are the words STEP UP YOUTH INITIATIVE in bold pink letters.
Logo for Sustainable Pet Food Foundation showing a cat and dog facing a bowl of food inside a green circle with a leaf, alongside the organization’s name in green and blue text.
Light blue logo with a square containing the white letters TF on the left, and the words Tailored Food in matching light blue text on the right.
Green circular logo above the words the CONSERVATION CONVERSATION in bold green text. A green line is above and below the CONSERVATION CONVERSATION.
Logo of The European Institute for Animal Law & Policy, with a tagline below reading “Achieving Better Treatment for Animals.”.
A large, irregular, organic-shaped blob filled with a light grayish-blue color on a plain background.

Skontaktuj się

Aby uzyskać więcej informacji, prosimy o kontakt pod z

A person with long, light brown hair and round glasses smiles at the camera against a teal background.

Juliette Tronchon

Head of UN Affairs

juliette.tronchon@proveg.org

A man with gray hair and blue eyes looks directly at the camera. He is indoors, with patterned curtains and framed artwork visible in the background.

Peter Rixon

Senior International PR Manager

peter.rixon@proveg.org

Green icon of a clipboard with a piece of paper and a pencil, resembling a symbol for writing, editing, or taking notes.

Dołącz do listy

Formularz poparcia
A bunch of fresh bok choy with crisp white stems and vibrant green leaves, isolated on a white background.

References

  1. Benton, T.G., C. Bieg, H. Harwatt et al. (2021): Food system impacts on biodiversity loss. Three levers for food system transformation in support of nature. Available at: https://www.chathamhouse.org/sites/default/files/2021-02/2021-02-03-food-system-biodiversity-loss-benton-et-al_0.pdf [22.03.2025]
  2. Xu, X., P. Sharma, S. Shu, et al. (2021): Global greenhouse gas emissions from animal-based foods are twice those of plant-based foods. Nature Food 2(9), 724–732. doi:10.1038/s43016-021-00358-x
  3. Plant-based foods could range from fresh fruits, vegetables, whole-grains, legumes, nuts, edible fungi, tofu, tempeh, as well as plant-based alternatives to animal-sourced products that are nutrient-rich and compatible with WHO guidelines on salt, sugar and fat content.
  4. FAO (2024): COP29: New FAO analysis maps Nationally Determined Contributions, identifies opportunities, gaps and risks related to agrifood climate solutions. Available at: https://www.fao.org/newsroom/detail/cop29–new-fao-analysis-maps-nationally-determined-contributions–identifies-opportunities–gaps-and-risks-related-to-agrifood-climate-solutions/en [22.03.2025]
  5. FAO (2023): COP28 UAE Declaration on Sustainable Agriculture, Resilient Food Systems and Climate Action. Available at:: https://knowledge4policy.ec.europa.eu/publication/cop28-uae-declaration-sustainable-agriculture-resilient-food-systems-climate-action_en [22.03.2024]
  6. IPCC (2022): Climate Change 2022. Mitigation of Climate Change. Available at: ipcc.ch/report/ar6/wg3/downloads/report/IPCC_AR6_WGIII_FullReport.pdf [09.05.2025]
  7. IPCC (2019): Figure 5.12 from the Special Report on Climate Change and Land. Available at: https://www.ipcc.ch/srccl/chapter/chapter-5/5-5-mitigation-options-challenges-and-opportunities/5-5-2-demand-side-mitigation-options/5-5-2-1-mitigation-potential-of-different-diets/figure-5-12/ [22.03.2025]
  8. IPCC (2022): Summary for Policymakers. Cambridge University Press, Cambridge, UK and New York, NY, USA. Doi: 10.1017/9781009157926.001
  9. WHO Regional Office for Europe (2021): Plant-based diets and their impact on health, sustainability and the environment. A review of the evidence. Available at: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/349086/WHO-EURO-2021-4007-43766-61591-eng.pdf [22.03.2025]
  10. IPCC (2022): Climate Change 2022. Mitigation of Climate Change. Available at: ipcc.ch/report/ar6/wg3/downloads/report/IPCC_AR6_WGIII_FullReport.pdf [09.05.2025]
  11. UNEP (2022): Enabling Sustainable Lifestyles in a Climate Emergency. Available at: https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/39972/Lifestyles_climate.pdf [22.03.2025]
  12. Benton, T.G., C. Bieg, H. Harwatt et al. (2021): Food system impacts on biodiversity loss. Three levers for food system transformation in support of nature. Available at: https://www.chathamhouse.org/sites/default/files/2021-02/2021-02-03-food-system-biodiversity-loss-benton-et-al_0.pdf [22.03.2025]
  13. Sun, Z., L. Scherer, et al. (2022): Dietary change in high-income nations alone can lead to substantial double climate dividend. Nature Food 3(1), 29–37. Doi: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37118487/
  14. Poore, J. & T. Nemecek (2018): Reducing food’s environmental impacts through producers and consumers. Science 360(6392), 987–992. doi:10.1126/science.aaq0216
  15. Mburu, S. W., G. Koskey, J. M. Kimiti, et al. (2016): Agrobiodiversity conservation enhances food security in subsistence-based farming systems of Eastern Kenya. Agriculture & Food Security 5(1), 19. Doi: 10.1186/s40066-016-0068-2.
  16. Marrero, A. & J. Mattei (2022): Reclaiming traditional, plant-based, climate-resilient food systems in small islands. The Lancet Planetary Health 6(2), e171–e179. doi:10.1016/S2542-5196(21)00322-3
  17. Cassidy, E. S., P. C. West, J. S. Gerber, et al. (2013): Redefining agricultural yields: from tonnes to people nourished per hectare. Environmental Research Letters 8(3), 034015. Doi:10.1088/1748-9326/8/3/034015
  18. Chatzimpiros, P. & S. Harchaoui (2023): Sevenfold variation in global feeding capacity depends on diets, land use and nitrogen management. Nature Food. Doi:10.1038/s43016-023-00741-w
  19. Erb, K.-H., C. Lauk, T. Kastner, et al. (2016): Exploring the biophysical option space for feeding the world without deforestation. Nature Communications 7 11382. doi:10.1038/ncomms11382
  20. Gerten, D., V. Heck, J. Jägermeyr, et al. (2020): Feeding ten billion people is possible within four terrestrial planetary boundaries. Nature Sustainability 3(3), 200–208. doi:10.1038/s41893-019-0465-1
  21. ARE (2024): Kitchen of the Future. Available at: Kitchen-of-the-Future_-The-economic-and-environmental-benefits-of-protein-diversification-in-Thailand_compressed.pdf [09.05.2025]
  22. Saget, C., A. Vogt-Schilb & T. Luu (2020). Jobs in a Net-Zero Emissions Future in Latin America and the Caribbean. Inter-American Development Bank and International Labour Organization, Washington D.C. and Geneva.